Eldrid (6) og dei andre i førskulegruppa gler seg til å læra å lesa.Eldrid (6) og dei andre i førskulegruppa gler seg til å læra å lesa. BOKMELDINGSJARMERANDE TANNPINE Lettlestboka Tanntrøbbelav Anna Folkestad gjer det gøy å lesa. Besta har så vondt i ei tann! Men tanna vil ikkje ut, og Besta vil ikkje til tannle- gen. Korleis kan Bo hjelpa Besta ut av tannknipa? Tanntrøbbel er blant dei første bøkene i lettlest- serien Leseland. Bøkene er tilpassa for born som lærer å lesa. Tanntrøbbel er på det første lesenivået, og har korte og enkle setnin- gar og berre tre til ti ord på kvar side. Teksten er direkte kopla til bilda. Det hjelper borna å lesa både tekst og bilde samstundes. Anna Folkestad er kjent for bøkene om Unni og Gunni og Henrik And. No kjem forfattaren frå Stord med ein god vri på historia om å ha tannpine. Med sjarme- rande illustrasjonar blir det gøy å lesa. Meldt av: Svein Olav Langåker Anna R. Folkestad Tanntrøbbel Samlaget 2015 Populære Pippi Når Fitjarstølane barnehage er på biblioteket får ungane sjølv velje kva dei skal ta med seg tilbake til barnehagen. Bøker kjent frå tv-seriar er sær- leg populære. Ungane finn fram Albert Åberg, Pippi og Karsten og Petra. Det går i ein fei og snart er boksekken full. Pedagogisk leiar meiner det er viktig at ungane får sjå mang- faldet og lærer at dei ikkje nød- vendigvis treng å kjøpe bøkene. For barnehagen er bibliotek- besøka ein del av ei medviten satsing på språk og kommuni- kasjon. – Me har ei lita lesestund kvar dag og tykkjer det er kjekt med noko nytt, sjølv om både barn og vaksne set pris på litt repetisjon, smilar Tufteland, som set pris på gode litteraturtips frå bibliote- karen. Litteraturen vert ofte knytt opp til tema i rammeplanen, som geometriske former, natur, høg tider eller lokalhistorie om vikingar. Sjølv om kommunen har nynorsk hovudmål medgjev pedagogen at dei ikkje alltid er medvitne nok på målforma. No har bibliotekaren gjort det lettare med å merke nynorskbøkene med «I <3 NY». – Det er viktig å løfta fram nynorskbøkene, men ein skal ikkje gå glipp av dei gode lesar opp levingane på bokmål, under- strekar Torbjørnsen. Snedig språksprell – Bøker og litteratur utvidar ordforrådet deira, fordi ein bruker andre ord enn når me snakkar. Mange tenkjer gjerne at lesing er noko som høyrer skulen til, men eg tykkjer eigentleg det er litt seint å byrje med det då, seier Tufteland. Barnehagen jobbar med ein språkpakke kalla Språksprell, der ein leikar med ord gjennom mel- lom anna stavingsdeling og rim. Denne leiken får dei tilbake- melding på at kjem godt med når ungane seinare byrjar på skulen. Pakken er berre tilgjengeleg på bokmål, noko Tufteland tykkjer er særleg utfordrande når dei jobbar med rimord. Sosialt snakk I høgtlesinga vert tekstane stort sett omsett til dialekt av den vaksne som les. Lesing i små tilpassa grupper bidreg til nærleik mellom barn og vaksne. Lesestunda og dialogen rundt kan òg nyttast i det sosiale arbeidet om det oppstår konflik- tar i barnegruppa. Dei får trening i empati og fantasi. Barnehagen nyttar seg òg av Snakkepakken – eit pedagogisk språkverkty som kjem godt med for å konkretisera når ungane skal læra ord og omgrep. Pakken er utvikla spesielt med tanke på born med eit anna morsmål og inneheld mellom anna dokker, dyrefigurar, frukt og fargerike bilar, ulike stoff og former. Hugs humor! Barnehagen byrjar med enkle forteljingar for dei minste borna – gjerne med visualiser ing – og tek det gradvis vidare til dei eldste borna kan høyra historier kapittelvis utan bilete. Slik får dei trena hukommelsen og forstå- inga. Både læring og oppleving er viktig. – Me les ikkje berre for å lesa. Bøker kan brukast til så mykje. Det sosiale og det språklege heng saman, men me må passa på at me får inn humoren, slik at ikkje bøker berre vert ein alvorleg ting, meiner Tufteland.  fbaargang2015 fbseksjonKIR